10 داروی نوترکیب پرفروش در دنیا

داروهای زیست فناوری امروزه به طور فزاینده ای توجه بیشتر مردم را به خود جلب می کنند.  

بنا به گزارش پژوهشکده مجازی بیوتکنولوژی پزشکی و مطابق بررسی های Plunkett سهم درآمدهای بدست آمده ایالات متحده آمریکا از زیست فناوری نزدیک به 72 میلیارد دلار در سال 2013 بود، حتی با وجود  افزایش سرسام آور قیمت سهام بیوتکنولوژی عده ای معتقدند که زیست فناوری می تواند حباب تکنولوژی آینده شود.

توجه این روزهای رسانه ها حول محور اشاره های کاندیدای ریاست جمهوری دموکراتیک آمریکا، هیلاری کلینتون در توییتر است که در باره بدست آوردن قیمت مخصوصا داروهای زیست فناوری بود که سهام را روی غلتک انداخت – که بیشتر اثبات می کند که عموم به مکالمات گفته شده در باره زیست فناوری در توییتر واکنش نشان داده و فکر کرده اند.

توییت کردن به طور وسیعی سبب شد که تعدادی از شرکت های زیست دارویی محصولاتشان را به صورت یکجا و ارزان به فروش برسانند از جمله Biogen (BIIB), Valeant (VRX), Alexion (ALXN) و Horizon Pharma (HZNP) که با سقوط سهام بیش از 9% همراه بود.

داروهای زیست فناوری متفاوت از داروهای شیمیایی هستند به این معنی که از زیست فناوری به عنوان ابزاری برای تولید استفاده می شود که شامل دستکاری میکروب‌هایی مانند باکتری ها یا مواد زیستی مانند آنزیم ها برای انجام فرآیندهای ویژه است. این دارو ها می توانند بیماری های خاص، گستره ای از آرتریت ها تا سرطان را درمان کنند.

مطابق با گفته های Statista ایالات متحده آمریکا در سال 2012 تقریبا 26 میلیارد دلار را صرف تحقیقات و توسعه در بخش زیست فناوری کرده و ادعا نموده است که صاحب بیش از 40% از سهم جهانی ثبت اختراع در زمینه زیست فناوری بین سال های 2010 تا 2012 بوده است.

ضمنا انتظار می رود آینده داروهای زیست فناوری تحت تاثیر ظهور پدیده زیستی مشابه قرار بگیرد که به عنوان زیست – همسان (Biosimilar) شناخته می شود. این داروهای زیست – همسان سبب کاهش قیمت برای بیماران شده و مطابق بررسی های بازار شرکت سلامت IMS پیش بینی می شود که فروش‌شان به 25 میلیارد دلار تا سال 2020 برسد. لذا  بسیاری از شرکت های مرجع تولیدکننده داروهای اصلی، نگران نتایج آن هستند.

در ادامه براساس بررسی های Statista نگاهی به 10 تا از پرفروش ترین داروهای زیست فناوری بر مبنای درآمد جهانی سال 2014 می اندازیم.

درآمد کل	درآمد دارو	تولید کننده دارو	درمان	نام دارو	رتبه
20 میلیارد دلار	12.5 میلیارد دلار	AbbVie	آرتروئیت روماتوئید پلاک پسوریازیس بیماری Crohn بیماری Crohn کودکان Ulcerative colitis آرتروئیت پسوریازیس Ankylosing spondylitis آرتوروز آدیوپاتیک چند مفصلی نوجوانان	Humira	1
74.3 میلیارد دلار	9.2 میلیارد دلار	Johnson& Johnson	آرتروئیت روماتوئید آرتروئیت پسوریازیس بیماری Crohn Ulcerative colitis پلاک پسوریازیس مزمن	Remicade	2
58.2 میلیارد دلار	8.7 میلیارد دلار	Biogen Roche	آرتروئیت روماتوئیت لنفومای Non-Hodgkin (NHL) لوکمیای لنفوسیتی مزمن (CLL) گرانولوماتوز با پلی آنژیتیس میکروسکوپی	Rituxan	3
20.1 میلیارد دلار	8.5 میلیارد دلار	Amgen	آرتروئیت روماتوئیت آرتوروز آدیوپاتیک چند مفصلی نوجوانان آرتروئیت پسوریازیس Ankylosing spondylitis پلاک پسوریازیس	Enbrel	4
37.6 میلیارد دلار	7.3 میلیارد دلار	Sanofi	دیابت	Lantus	5
48.5 میلیارد دلار	7 میلیارد دلار	Roche	گلیوبلاستوما سرطان کلورکتال متاستاتیک سرطان سلول های غیر بنیادی ریه سرطان کلیه متاستاتیک سرطان دهانه رحم پیشرفته سرطان تخمدان مقاوم به پلاتین	Avastin	6
48.5 میلیارد دلار	6.8 میلیارد دلار	Roche	سرطان پستان سرطان معده (GEJ) متاستاتیک	Herceptin	7
20.1 میلیارد دلار	5.9 میلیارد دلار	Amgen	عفونت های پیش آمده هنگام شیمی درمانی	Neulasta	8
49.6 میلیارد دلار	4.5 میلیارد دلار	Pfizer	ذات الریه پنوموکوکی	Prevnar	9
9.7 میلیارد دلار	3 میلیارد دلار	Biogen	ام اس	Avonex	10

 

  

    Humira

درامد دارو: 12.5 میلیارد دلار

تولید کننده دارو: AbbVie(ABBV)

بورس سهام AbbVie اخیرا بیش از 2 درصد به دلیل اعتماد شرکت به کارآیی برجسته داروی درآمدزایش یعنی داروی آرتریت روماتوئید (Humira) در طی ربع سوم امسال بود، افزایش یافت در حالی که شاخص دارویی NYSE ARCA(DRG) بیش از یک درصد در همان بازه زمانی معلق ماند.

در سال 2014، فروش 12.5 میلیارد دلاری Humira به 63% درآمد کلی AbbVie کمک کرد. اگرچه سرمایه گذاران تا حدودی نگران این هستند که این دارو حق انحصاری کلیدی اش را در ایالات متحده آمریکا در سال آینده و در اروپا در سال 2018 از دست دهد. چرا که گفته شده Amgen(AMGN), Novartis AG(NVS) و Pfizer(PFE) در مسابقه ای نسخه های زیست – همسان Humira را توسعه داده اند. اما آنالیزها تایید می کنند به دلیل سیستم فکری استراتژیک AbbVie،  داروهای زیست – همسان در بازار تا حد اقل سال 2020 در دسترس نخواهند بود. ترکیب آنالیزها کاهش پتانسیل درآمدزایی Humira را پیش بینی می کنند زمانی که زیست – همسان های Humira به بازار این شرکت ضربه بزنند.

             Remicade

درآمد دارو : 9.2 میلیارد دلار

تولید کننده دارو: Johnson & Johnson(JNJ)

Rmicade برای درمان انواع آرتریت ها شامل آرتریت روماتوئید، آرتروز ستون فقرات و آرتریت پسوریازیس و همچنین بیماری های روده ای خاص مانند بیماری Crohn و Ulcerative colitis و بیماری پوستی پلاک پسوریازیس مزمن استفاده می شود.

دارو با مهار فعالیت های فاکتور نکروز دهنده تومور آلفا (TNFα) کار خود را انجام می دهد. TNFα یک ماده طبیعی مشخص در بدن است. این به کاهش ورم و تضعیف سیستم ایمنی کمک می کند و در عوض آسیب های ایجاد شده توسط بیماری را کند می کند.

برخی آنالیزها نگران این هستند که شرکت حق انحصاریش را برای Remicade بعد از 18 الی 24 ماه از دست بدهد و داروهای زیست – همسان پدیدار شوند.

Rituxan

درآمد دارو: 8.7 میلیارد دلار

سازنده دارو: Biogen(BIIB), Roche(RHHBY)

Rituxan آرتریت روماتوئید را درمان می کند و همچنین در ترکیب با دیگر داروهای سرطان برای درمان لنفومای non-Hodgkin استفاده می شود. Roche/Genentech و Biogen بازار مشترک  Rituxan را در ایالات متحده آمریکا در دست دارند. این بازار هم از دیگر نمونه هایی است که با داروهای زیست – همسان تهدید می شود. اخیرا محققان Pfizer یک زیست – همسان برای Rituxan عرضه کرده اند که از لحاظ فعالیت کینتیک دارویی برای بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید با Rituxan قابل مقایسه است.

Enbrel

درآمد دارو: 8.5 میلیارد دلار

سازنده دارو: Amgen(AMGN)

Enbrel آرتریت روماتوئید، آرتریت پسوریازیس، ankylosing spondylitis و پلاک پسوریازیس در افراد بالغ و همچنین آرتریت آدیوپاتیک نوجوانی در کودکان را درمان می کند. Enbrel بخشی از محبوب ترین و عامه پسندترین کلاس از داروهای زیستی TNFα می باشد که همچنین به عنوان گرانترین گروه از داروها در بسیاری از بخش های جهان شناخته می شود.

فاز سوم آزمایش های زیست – همسان Enbrel اخیرا با کارایی بالا، امنیت بالا و فعالیت کینتیکی دارویی مناسب در بیماران با آرتریت روماتوئید متوسط تا شدید، خبری است که نهایتا می تواند فروش Enbrel را در آینده تحت تاثیر قرار دهد.

Lantus

درآمد دارو: 7.3 میلیارد دلار

سازنده دارو: Sanofi(SNY)

Lantus یا انسولین glargine برای درمان دیابت استفاده می‌شود. شرکت هایی مانند Eli Lilly& co.(LLY) و Boehringer Ingelheim نسخه های زیست – همسان Lantus در انگلستان را ارائه دادند که مشتری را با یک کاهش 15 درصدی قیمت نسبت به برند Sanofi جلب می کند.

Avastin

درآمد دارو: 7 میلیارد دلار

سازنده دارو: Roche(RHHBY)

در سال 2004 روانه بازار شد. داروی موثر ضد سرطان Avastin  توانست به زودی با نسخه های زیست – همسان Amgen و Allergan رقابت کند که موفق شد در آخرین مرحله آزمایشی در برابر سرطان سلول های غیر بنیادی ریه سربلند بیرون بیاید.

Avastin با 20 تا 25 درصد کارایی نسبت به سرطان ریه، سرطان‌های گوناگونی را درمان می کند. خبر خوب برای Avastin: حق ثبت اختراع تا سال 2017 در آمریکا انقضا پیدا نمی کند که این زمانی کافی است.

Herceptin

درآمد دارو: 6.8 میلیارد دلار

سازنده دارو: Roche(RHHBY)

Herceptin سرطان پستان و نیز بیماری تومور معده و مری و سرطان معده را درمان می کند.

Herceptin یک آنتی بادی سلولی است که پروتئینی را که محرک رشد تومور است، مهار می کند و در درمان جراحی و شیمی درمانی به طور همزمان استفاده می شود.

همانطور که انتظار می رود، توسعه دهندگان داروهای زیست – همسان با رعایت حقوق جهانی برای کپی کردن Herceptin برای شرکت Merck(MRK).  همچنین روی Herceptin متمرکز شده اند.

Neulasta

درآمد دارو: 5.9 میلیارد دلار

سازنده دارو: Amgen(AMGN)

Neulasta از لحاظ شیمیایی Pegfilgrastin نامیده می شود. این دارو به تولید سلول های سفید خونی برای پیشگیری از عفونت ها طی درمان‌ها علیه سرطان کمک می کند. شرکت داروسازی Intas توانست امسال یک زیست – همسان برای Neulasta را روانه بازار کند که انتظار می رود فروش حدود 20 تا 25 درصدی برای Intas تا سه سال آینده داشته باشد.

Prevnar

درآمد دارو: 4.5 میلیارد دلار

سازنده دارو: Pfizer(PFE)

Prevnar یک واکسن پنوموکوکی و یک واکسن کونژوگه است که برای حفاظت از نوزادان، بچه های کوچک و افراد بالغ در برابر بیماری ایجاد شده با باکتری سویه استرپتوکوکوس پنومونیا استفاده می شود.

Prevner13 بزرگترین واکسن جهان از نظر فروش است و کمک کرد که Pfizer در یک چهارم دوم امسال، 44% در زمینه تولید واکسن رشد کند.

محبوبیت واکسن پس از توصیه مرکز کنترل و پیشگیری بیماری ها (CDC) مبنی بر استفاده سنین 65 سال به بالا، کاهش یافت.

Avonex

درآمد دارو: 3 میلیارد دلار

سازنده دارو: Biogen(BIIB)

Avonex عود بیماری MS را کاهش می دهد و بعضی از ناتوانی های فیزیکی ایجاد شده با MS را به تاخیر می اندازد.

Avonex علاوه بر داروهای Tysabri و Tecfidera تولید شد که این باعث شد که Biogen تولید را پس از درآمد بیش 8 میلیاردی اش که از درمان MS به دست آورده بود، در سال 2014 را متوقف کند.

در حالی که این ها جزو 10 تا از پرفروش ترین داروهای زیست فناوری هستند و از درآمد سهام بهره برده اند، حق انحصاری تعداد زیادی از این داروهای درمانگر روزی به پایان می رسد و داروهای زیست – همسان به صورت جسورانه وارد بازار آینده می شوند و بخشی از این تغییر در سال های پیش رو مشاهده خواهند شد.

مترجم:سینا لاسمی - کارشناس ارشد زیست شناسی سلولی و مولکولی